1.3.08

Η VOLTE-FACE ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΣΗΜΙΤΗ


Ο πρώην πρωθυπουργός της χώρας κ. Κώστας Σημίτης με μια σειρά από διαλέξεις και άρθρα του τον τελευταίο καιρό πραγματοποιεί αυτό που γαλλιστί αποκαλείται volte-face. Μια απότομη αλλαγή στάσης σε ένα ζήτημα το οποίο οι ίδιες οι κυβερνήσεις Σημίτη προώθησαν (και υπήρξαν ρηξικέλευθες ως προς αυτό) στην ελληνική εξωτερική πολιτική. H volte face του Κώστα Σημίτη αφορά την ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας. Με πρόσφατο άρθρο του στο Βήμα (της 17ης Φεβρουαρίου) ο κ. Σημίτης κατέστησε σαφείς τις απόψεις του για το ζήτημα, και από μια άποψη είναι άξιος συγχαρητηρίων, γιατί χρειάζεται πράγματι κουράγιο για να αντικρούσει κανείς δημόσια μια πολιτική την οποία ο ίδιος είχε εκκινήσει –και μάλιστα με κόστος. Από την άλλη, ωστόσο, η απότομη αλλαγή πλεύσης του Κώστα Σημίτη πάσχει σε ορισμένα βασικά σημεία.

Σύμφωνα με τον κύριο Σημίτη η ελληνική υποστήριξη της τουρκική υποψηφιότητας για πλήρη ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση είχε νόημα μόνο μέσα στο πλαίσιο του Ελσίνκι ή κάποιας άλλης συμφωνίας η οποία θα δέσμευε ξεκάθαρα την Τουρκία να καθίσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και να προβεί σε υποχωρήσεις. Ο κ. Σημίτης ασκεί στο σημείο αυτό κριτική στην κυβέρνηση Καραμανλή για την αποτυχία της να εκμεταλλευτεί την βάση του Ελσίνκι και υποστηρίζει ότι χάθηκε μια σημαντική ευκαιρία να μπουν τα ελληνοτουρκικά σε τροχιά επίλυσης χάρη στο δέλεαρ της τουρκικής υποψηφιότητας. Επιπλέον, οι εξελίξεις στις ευρωπαϊκές χώρες δημιουργούν νέα δεδομένα: Καθώς Γάλλοι και Γερμανοί –μεταξύ άλλων- δηλώνουν πλέον ξεκάθαρα και επίσημα την προτίμησή τους για «ειδική σχέση», οι πιθανότητες των Τούρκων να πραγματοποιήσουν το ευρωπαϊκό τους όνειρο στην πληρότητά του φαίνονται να ελαττώνονται ραγδαία. Το σκεπτικό του κ. Σημίτη είναι ότι εφόσον δεν εκμεταλλευτήκαμε το Ελσίνκι και με βάση τα νέα ευρωπαϊκά δεδομένα η ελληνική στάση πρέπει να μεταστραφεί. Ποια στάση όμως; Σε σχέση με την στρατηγική μας στα ελληνοτουρκικά ή σε σχέση με την τουρκική ένταξη;

Ο Κώστας Σημίτης θεωρεί σαφώς ότι πρέπει να αλλάξουμε στάση σε σχέση και με τα δυο θέματα. Αφενός, η επίλυση των ελληνοτουρκικών διαφορών θα πρέπει να αποσυνδεθεί (τουλάχιστον σε κάποιο βαθμό) από την ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας. Είναι, λέει ουσιαστικά ο κ. Σημίτης, μάταιο να επαναλαμβάνουμε απειλητικά ότι η Τουρκία θα μπει στην ΕΕ μόνο όταν λύσει τις διαφορές της με την Ελλάδα, την ίδια ώρα που ισχυρά ευρωπαϊκά κράτη διπλαμπαρώνουν την πόρτα της εισόδου. Αφετέρου, συνεχίζει η λογική Σημίτη, εφόσον η θερμή στήριξη της τουρκικής ένταξης δεν εξυπηρετεί τα ελληνικά συμφέροντα θα πρέπει να την δούμε υπό ένα ευρύτερο πλέον πρίσμα, ένα πρίσμα ευρωπαϊκό. Και θα πρέπει να την απορρίψουμε.

Ο κ. Σημίτης έχει απόλυτο δίκιο στο πρώτο κομμάτι των επιχειρημάτων του. Η ελληνική στρατηγική πρέπει να αλλάξει, ο διμερής διάλογος και τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (που είχαν ξεκινήσει επίσης επί πρωθυπουργίας του) πρέπει να συνεχιστούν και να ενταθούν. Η Ελλάδα δεν μπορεί πλέον να βασίζεται όσο στο παρελθόν στην καταλυτική επιρροή του ευρωπαϊκού δέλεαρ στην αντίπερα όχθη του Αιγαίου. Στο δεύτερο μέρος, όμως, η λογική του πρώην πρωθυπουργού χαρακτηρίζεται από κυνισμό και θέτει καίρια ερωτήματα σε σχέση με την ίδια την ηθική υπόσταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, την ταυτότητά της αλλά και τον προορισμό της.

Για τον κ. Σημίτη η είσοδος της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση θα δημιουργήσει προβλήματα στην λειτουργία της Ένωσης νοούμενης ως «μιας σύγχρονης Ευρώπης των πιο ανεπτυγμένων κρατών του κόσμου». Θα ήταν ίσως καλό να υπενθυμίσουμε σε αυτό το σημείο ότι όταν η Ελλάδα μπήκε στην ΕΟΚ μπορεί οι Ευρωπαίοι να είχαν πολλά στερεότυπα κοπλιμέντα να μας κάνουν (κοιτίδα της δημοκρατίας κλπ) αλλά η λέξη «ανεπτυγμένος» οπωσδήποτε δεν ήταν ένα από αυτά. Βέβαια, όπως επισημαίνει ο κ. Σημίτης, σε λίγα χρόνια από τώρα ο πληθυσμός της Τουρκίας θα είναι μεγαλύτερος από 100 εκατομμύρια. Πέρα από την οικονομική καθυστέρηση ο μεγάλος πληθυσμός της Τουρκίας και η μεγάλη θεσμική δύναμη που θα αποκτήσει στα όργανα της Ένωσης θα αποτελέσουν τροχοπέδη στην πορεία της. Γιατί όμως; Γιατί μπορούμε να δεχόμαστε, σχεδόν να επιδιώκουμε κάποιες φορές την γαλλογερμανική κυριαρχία και τρέμουμε μπρος στην μελλοντική δύναμη της Τουρκίας στους Ευρωπαϊκούς θεσμούς; Γιατί, επίσης, η μεγάλη διεύρυνση του 2004 που πρόσθεσε στην Ευρώπη εκατό περίπου εκατομμύρια κατοίκους -λιγότερο ανεπτυγμένων κρατών- χαιρετίστηκε ως «επανένωση» της Ευρώπης, ως επιστροφή των «χαμένων παιδιών» στην ευρωπαϊκή αγκαλιά και τα απτά προβλήματα (που παρουσιάστηκαν την επόμενη ημέρα ιδιαίτερα στην γραφική δίδυμη πολωνική εκδοχή τους) πέρασαν απαρατήρητα ή πάντως υποβαθμίστηκαν; Και γιατί να αποκλείουμε a priori ότι η Τουρκία θα υποστηρίξει την στενότερη πολιτική συνεργασία, δίνοντας βάση στα παλιά και κάπως παρωχημένα σενάρια περί Δούρειου Ίππου; Η απάντηση είναι σαφής, ακόμα και αν τη βάση της δεν την ενστερνίζεται ο ίδιος ο κ. Σημίτης. Η Τουρκία είναι ο παραδοσιακός «Άλλος» της Ευρώπης εδώ και 500 χρόνια. Και για την πλειοψηφία των Ευρωπαίων (και βέβαια των Ελλήνων) πολιτών παραμένει «Άλλος», «Ξένος». Ξένος, καταρχήν, στον «ευρωπαϊκό πολιτισμό» την συνοχή του οποίου ανακαλύψαμε ξαφνικά έπειτα από αιώνες ενδοευρωπαϊκών σφαγών. Ξένος στην θρησκεία της Ευρώπης, όπως δίδασκε και ο μακαριστός Χριστόδουλος μιλώντας σε συνόδους Ευρωπαϊκών Εκκλησιών –παραγράφοντας προφανώς προσωρινά με την ίδια ευκολία τόσο το Σχίσμα όσο και τη Νύχτα του Αγίου Βαρθολομαίου.

Όπως όλες οι υποψήφιες χώρες, έτσι και η Τουρκία υπόκειται σε κάποια τεστ. Παράλληλα, όμως, η Τουρκία θέτει και αυτή ένα σημαντικό τεστ στην Ένωση. Γιατί, εφόσον τα κριτήρια για ένταξη δεν τα εκπλήρωσε σχεδόν ποτέ καμία χώρα στην εντέλεια, αλλά όλες οι χώρες που ξεκίνησαν ενταξιακές διαπραγματεύσεις έγιναν δεκτές, εκδιώκεται η Τουρκία στα μέσα του δρόμου; Γιατί οι Ευρωπαίοι μεταφέρουν την γραμμή του τερματισμού όλο και πιο μακριά -αν δεν την έχουν αφαιρέσει εντελώς; Η τουρκική υποψηφιότητα θέτει ξεκάθαρα και επιτακτικά ένα ζήτημα που δεν θα μπορούσε να παραμείνει για πολύ στην αφάνεια. Είναι το ζήτημα της ταυτότητας της Ένωσης. Ποιοι δικαιούνται να ανήκουν σε αυτήν; Που βρίσκονται τα σύνορα της, ποιος και πως τα καθορίζει; Τι εκπροσωπεί η Ένωση και ποιος είναι ο προορισμός της;

Πριν από αρκετά χρόνια η Χάνα Άρεντ είχε γράψει ότι θα ήταν ιδιαίτερα ατυχές αν η Ευρωπαϊκή Ένωση αντικαθιστούσε τον εθνικισμό των κρατών-μελών της, με έναν «ευρωεθνικισμό». Πολύ φοβάμαι ότι αυτός ακριβώς ο ευρωεθνικισμός αρχίζει ήδη να γίνεται σαφής τόσο στα λόγια πολλών Ευρωπαίων ηγετών (όπως ο Σαρκοζί, η Μέρκελ και βέβαια ο Ντ’ Εστέν) όσο και του Κώστα Σημίτη. Αυτή φαίνεται να είναι η απάντηση τους στα προηγούμενα ερωτήματα για την ταυτότητα και τον προορισμό της. Αναρωτιέμαι, όμως, αν αυτή η απάντηση δεν είναι αντιφατική σε σχέση με τον λόγο για τον οποίο δημιουργήθηκε η Ένωση.

13 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Είναι αστείο να μιλάμε για ευρωεθνικισμό, όταν η Ευρωπαϊκή Ένωση μοιάζει με έναν πήλινο γίγαντα με γυάλινα πόδια. Είναι επίσης αστείο να μιλάμε για απουσία της Τουρκίας από την Ε.Ε. Θα γίνει κάποια στιγμή, μιας και τα εμπορικά συμφέροντα είναι αρκετά για όλες τις πλευρές.
Είναι επίσης αστείο να μιλάμε για εξωτερική πολιτική, όταν ένα κράτος μερικών εκατομυρίων κατοίκων στα βόρεια σύνορά μας, μας κάνει ό,τι θέλει. Και ειδικά όταν οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ δεν μπόρεσαν να κρατήσουν μία σταθερή εσωτερική πολιτική και να οργανώσουν καλύτερα την κοινωνία. Ειδικά όταν δεν υπάρχει ισχυρή αντιπολίτευση με επιχειρήματα.
Και είναι πραγματικά αστείο οι πρώην συνεργάτες να επιτίθενται ο ένας στον άλλο...

Xpatik είπε...

Διακρίνω οτι τελικά ο Εθνάρχης πέτυχε το στόχο του ακόμη μια φορά.
Άνοιξε μια σοβαρή συζήτηση σχετικά με τις ευρωτουρκικές σχέσεις, επαναφέροντας στην δημόσοα ατζέντα εθνικά προβλήματα και όχι βαφτίσια και τσόντες...(με συγχωρείς ω αναγνώστη)!
Την άποψη μου για το θέμα την έχω αναπτύξει σαν απάντηση στο σχόλιο του Χαρίτου 10/2. Επειδή όμως βλέπω οτι το θέμα συντηρείται και μάλιστα με αρνητική χρειά ας κάνω μερικά σχόλια:
1. Δυστυχώς πέρα απο τους ανησυχούντες, υπάρχουν και αυτοί που χρησιμοποιούν τις θέσεις του Προέδρου για εσωκομματική κατανάλωση. Βλέπουμε δηλαδή οτι ξεκινάει άλλος ένας γύρος φανατικού αντι-Σημιτισμού, από διάφορες κομπλεξικές φιγούρες που δεν χώνεξαν ποτέ οτι ο Σημίτης έγινε ο πιό επιτυχημένος Πρωθυπουργός της Ελλάδος, με βάση τις απόψεις τους για τα ευρωτουρκικά. Έτσι βλέπουμε όλους εκείνους που θέλουν να γίνουν παπανδρεικότεροι του ΓΑΠ, να μετατρέπονται ξαφνικά σε φανατικούς υπέρμαχους της πλήρους τουρκικής ένταξης, απλά και μόνο γιατι ο Σημίτης είπε το αντίθετο και να είναι έτοιμοι να διαδηλώσουν και να πετάξουν τόνους καφέ(Ρέλλλο ζεις..)..έξω από την κομισιον για τα δίκαια των αδελφών Τούρκων.
Άρα ας διαχωρίσουμε την επιχειρηαμτολογία από τον "όψιμο παπανδρεϊσμό".

2. Οι ευρωτουρκικές σχέσεις και οι αντίστοιχες ελληνοτουρκικές είναι άρρηκτα συνδεδεμένες. Δεν μπορεί να ακολουθείς άλλη πολιτική στα ευρωτουρκικά και αυτή να μην έχει καμμία συνέπεια στις διμερείς σχέσεις των δύο χωρών.

3. Δυστυχώς για την Τουρκία σήμερα 3/2008 δεν έχει καμμία πιθανότητα να γίνει δεκτή ως πλήρες μέλος της ΕΕ, αφού σχεδόν κανείς πλην Ελλάδος δεν την υποστηρίζει ως προς αυτό. Οι λόγοι αναλύονται στο προηγούμρνο post. Το θέμα είναι η Ελλάδα τι κάνει ως προς αυτό;
Κάνει σαν να μην συμβαίνει τίποτα και ακολουθεί την ίδια πολιτική που θα την οδηγήσει σε ευρωπαϊκή μοναξιά ή θα δεχτεί την ειδική σχέση και θα προσπαθήσει να την διαμορφώσει προς όφελός της; Μπορούμε σαν χώρα για άλλη μια φορα να βάλουμε το κεφάλι στην άμμο και να κάνουμε εξωτερική πολιτική πιστεύοντας πως η Τουρκία θα ενταχθεί πλήρως στην ΕΕ. Θα καταφέρουμε οταν έρθει η ώρα της άπόφασης να συρθούμε πίσω άπό τους άλλους ευρωπαίους σε μια "συμφωνία" που ποτέ δεν συνδιαμορφώσαμε και άρα δεν θα μπορύμε να μεταβάλλουμε αν δεν συμφέρει τα εθνικά συμφέροντα. Αυτό λέει ο Σημίτης μς την πρότασή του.
4. Η όλη κουβέντα γίνεται χωρίς τον ξενοδόχο που ακούει στο όνμα Τουρκία. Όσο περνούν τα χρόνια και δεν δίδεται κάποιου είδους λύση η τουρκική κοινή γνώμη στρέφεται εναντίον της ένταξης για λόγους εθνικισμού αλλά και αξιοπρέπειας με την τουρκική έννοια. Ως πότε λοιπόν θα μπορεί η εκάστοτε Τουρκιή κυβέρνηση να παραμένει σε αυτόν τον στόχο και να εισπράττει αναποφασιστικότητα απο την ΕΕ;
Άρα αν η ελληνική κυβέρνηση θέλει να εξυπηρετήσει τα εθνικά συμφέροντα οφείλει να βάζει ζητήματα σφιχτών χρονοδιαγραμμάτων που θα οδηγήσουν μέσω συγκεκριμένων κριτηρίων την Τουρκία σε ένα ξεκάθααρο καθεστώς "ειδικής σχέσης" που πρέπει να αποφασίσει αν την συμφέρει και αν το θέλει.
Χάσαμε για πάντα την ευκαιρία του Ελσίνκι. Έμειναν βέβαια τα ΜΟΕ και τα μέτρα ΄"χαμηλής πολιτικής", όμωα αυτά δεν αρκούν.
Αν δεν θέλουμε να ξαναγυρίσουμε σε λογικές "εσωτερικής εξισορρόπησης", με τεράστια εξοπλιστικά προγράματα, της Τουρκίας οφείλουμε να προστατέψουμε με κάθε κόστος την επιλογή της "εξωτέρικής εξισορρόπησης"!
Εδώ όμως αρχίζουν τα δύσκολα. Η "κοινωνικοποίηση" της Τουρκίας δια μέσω της ΕΕ θέλει συνεχή εγρήγορση, σκληρό διπλωματικό παιχνίδι, διεκδικητική ικανότητα και προσαρμοστικότητα. Αντίθετα με την απλή διαδικασία των εξοπλισμών που αφήνει και κανα φράγκο στα κομματικά ταμεία, όλα είναι πιο εύκολα! Και με αυτή την ράθυμη κυβέρνηση καλά που υπάρχει και Σημίτης να τους ξυπνάει απο το όνειρο....

Alexis Charitos είπε...

Το ανησυχητικό στην όλη υπόθεση είναι ότι ακόμα αντιλαμβανόμαστε την Τουρκία ως απειλή για τα "εθνικά μας δίκαια" και σαν "άγριο ζώο" που χρειάζεται "κοινωνικοποίηση" και "εξισορρόπηση" και άλλα τέτοια ωραία. Εν πάση περιπτώσει, ας πούμε ότι όντως έτσι είναι για να μην ανοίξουμε και άλλη τεράστια συζήτηση τώρα. Από εκεί και πέρα μπερδεύουμε δυο πολύ διαφορετικά ζητήματα, τα οποία ΔΕΝ συνδέονται λογικά. Εφόσον δεν είναι στο χέρι μας να κανονίσουμε την είσοδο της Τουρκίας στην Ένωση, και εφόσον όλα δείχνουν ότι οι άλλοι δεν την θέλουν, η ελληνική εξωτερική πολιτική (λέει ο Σημίτης και συμφωνώ απόλυτα) πρέπει να αναλάβει πρωτοβουλίες στα ελληνοτουρκικά. Η λύση δεν θα έρθει μέσω της Ευρώπης. Αυτό όμως είναι τελείως διαφορετικό θέμα από το αν ΘΕΛΟΥΜΕ την Τουρκία στην Ευρώπη, εμείς ως Έλληνες και κυρίως ως Ευρωπαίοι. Ο Σημίτης ως Ευρωπαίος λέει "Όχι" στην Τουρκία. Εγώ ως Ευρωπαίος λέω ναι. Και μπορεί ο Σημίτης (και πολλοί άλλοι) να χέστηκαν για το τι λέω εγώ, αλλά αυτόν τον διαχωρισμό προσπαθώ να κάνω. Και επιτέλους, αν θέλουμε να είμαστε "ρεαλιστές" ή "κυνικοί": Γιατί να βγούμε και να πούμε ότι δεν θέλουμε την Τουρκία στην Ευρώπη τώρα; Γιατί όταν τόσα χρόνια κρύβονταν οι άλλοι πίσω από εμάς, δεν μπορούμε κι εμείς να κάνουμε το ίδιο. Και να παρουσιαζόμαστε στους Τούρκους ως φίλοι και υποστηρικτές τους; Γιατί να μη μας ευχαριστεί ο Ερντογάν -όπως έκανε στην επίσκεψη Καραμανλή πρόσφατα- επειδή τους στηρίζουμε; Και γιατί να μην έχουμε το προφίλ του καλού γείτονα; Δεν υπάρχει κανένας λόγος, εκτός κι αν ΔΕΝ θέλουμε την Τουρκία στην Ευρώπη, άσχετα με τα ελληνοτουρκικά, για τους λόγους που εξηγεί ο Σημίτης και με τους οποίους διαφώνησα στο κείμενο.

Alexis Charitos είπε...

Και εν πάση περιπτώσει, έλεος με τα εσωκομματικά του ΠΑΣΟΚ. Αν αύριο ρίξουν πυρηνική βόμβα οι Αμερικανοί στο Ιράν, στις τοπικές του ΠΑΣΟΚ θα ασχολούνται με τα σαρδάμ του Γιωργάκη όταν βγήκε να καταδικάσει, με τις αιχμές του Βενιζέλου για τα σαρδάμ του Γιωργάκη και με την ομιλία του Σημίτη που πήρε ίσες αποστάσεις από τον Μπένι και τον Γιώργο. Έχουμε χάσει και το δέντρο, και το δάσος και τον πλανήτη ολόκληρο μου φαίνεται και πετάμε στο πασοκοδιάστημα.

Ανώνυμος είπε...

Έλεος με τα εσωκομματικά του ΠΑΣΟΚ; Μα κ. Χαρίτο αν δεν βρεθεί άμεσα λύση στα εσωκομματικά προβλήματα, δεν μπορούμε να μιλάμε για ισχυρή αντιπολίτευση. Αν το ΠΑΣΟΚ δεν καταθέσει άμεσα ξεκάθαρες προτάσεις για όλα τα θέματα που απασχολούν την ελληνική κοινωνία (είτε εσωτερικής είτε εξωτερικής φύσεως) τότε η ΝΔ δεν πρόκειται να πέσει ποτέ από Κυβέρνηση. Εξάλλου μπορεί να λένε κάποιοι ότι το φαινόμενο Τσίπρα είναι απλά ένα μπαλόνι που θα ξεφουσκώσει στη συνέχεια, αλλά οι στατιστικές θα πρέπει να προκαλέσουν άμεσα την αντίδραση του ΠΑΣΟΚ και του συνόλου των υποστηρικτών του.
Αλλά αυτά έχει αφήσει πίσω του ο εκσυγχονισμός, αυτά έχουμε ως καρπούς τώρα... Καμμένη γη...
Και στην τελική το δέντρο είναι μονάδα του δάσους...

Alexis Charitos είπε...

Φίλε ανώνυμε, παρακολουθώ με ενδιαφέρον και προσοχή τα εσωκομματικά του ΠΑΣΟΚ και συμφωνώ ότι χρειαζόμαστε ισχυρή αντιπολίτευση και προοδευτική κυβέρνηση και τα λοιπά. Το κλίμα γίνεται νοσηρό, όμως, όταν κάθε συζήτηση ανάγεται στις εσωτερικές ισορροπίες του ΠΑΣΟΚ. Ο Σημίτης ανοίγει έναν διάλογο, ο διάλογος απασχολεί την Ευρώπη στο σύνολό της εδώ και δεκαετίες και υπάρχουν άνθρωποι (όπως σωστά λέει ο XPatik) που το μόνο σχόλιο που θα σου κάνουν αφορά την σχέση Σημίτη-ΠΑΣΟΚ. Αυτοί κατοικούν στο πασοκοδιάστημα...

Xpatik είπε...

Μερικά σχόλια ακόμη:

1. Κατά την δική μου άποψη η Τουρκία αποτελεί και σήμερα την σημαντικότερη εξωτερική απειλή, με κρατική υπόσταση, για τη χώρα μας.
Έχουμε λοιπόν δύο επιλογές.

Μπορούμε να μπούμε σε ένα ραλι εξοπλισμών, με την Τουρκία και τελικά να φτάσουμε να έχουμε δημόσιο χρέος 3000%!

Αντίθετα μπορούμε να συνεχίσουμε την "κοινωνικοπίηση" της Τουρκίας δια μέσω των θεσμών της ΕΕ που θα την καταστήσουν πιο δημοκρατική και περισσότερο διαλακτική και formal. Οπότε θα μπορούμε να χειριστούμε τις όποιες κρίσεις δια μέσω της ΕΕ, ενώ ταυτόχρονα θα μπορούσαμε να ελαφρύνουμε τα εξοπλιστικά.
Όλα αυτά γνωστά! Με το Ελσίνκι πήγε να γίνει το πρώτο βήμα! Έγινε το μισό - Η ευκαιρία χάθηκε!

Το επόμενο "παράθυρο ευκαιρίας" για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις σε ευρωπαϊκό κάδρο θα έρθει στην επόμενη διαπραγμάτευση ΕΕ - Τουρκίας.
Όπως φαίνεται από την εξέλιξη των πραγμάτων η επόμενη διαπραγμάτευση ΕΕ - Τουρκίας θα γίνει με το καθεστώς της υποψήφιας χώρας προς "ειδική σχέση"...αν η Τουρκία το επιθυμεί ως τότε!
Άρα η Ελλάδα έχει πάλι δύο επιλογές :

α) Ή θα απολαύσει την κλασσική "εθνική μοναξιά" ούσα μειοψηφία μεταξύ των χωρών της ΕΕ, αφού θα υποστηρίζει την πλήρη ένταξη της Τουρκίας

β)Ή θα αντιληφθεί νωρίς οτι η Τουρκία θα μπεί στην ΕΕ μόνο με "ειδική σχέση" οπότε οφείλει να διαμορφώσει τους όρους της ειδικής σχέσης για να μη βρεθεί προ τετελεσμένων!

Αναγνωρίζω οτι η τακτική του να φωνάζουμε υπερ της πλήρους ένταξης για να εκθέτουμε τους εταίρους κι εμείς να το παίζουμε "κουμπάροι" έχει λογική. Έχει όμως και ένα επικίνδυνο ρίσκο. Στην τελευταία ευκαιρία της χώρας μας να βάλει την Τουρκία σε ευρωπαϊκό πλαίσιο ποιός μπορεί να πάρει το ρίσκο η διαμόρφωση των όρων να γίνει από όλους τους άλλους πλην ημών;;;

2. Σε οτι αφορά το εσωκομματικό κομμάτι. Αυτό που λέω είναι οτι είναι απαράδεκτο στελέχη που εκφράζουν το ΠΑΣΟΚ, να εκφράζονται για ένα κορυφαίο ζήτημα εξωτερικής πολιτικής με βάση το αν συμπαθούν ή οχι τον Σημίτη.

Panos Stefanou είπε...

Ορισμένες παρατηρήσεις κ από μένα. Φίλε xpatik νομίζω ότι το password σου είναι Σημίτης και ξεκλειδώνεις μόλις διαβάζεις θέμα που να περιέχει τη λέξη-κλειδί. Για να σοβαρευτώ πάντως θα πω ότι χαίρομαι που φαίνεται ότι η συζήτηση ανάβει κ μάλιστα για ένα θέμα όχι και τόσο "εμπορικό".
Ας έρθουμε λοιπόν στα ευρωτουρκικά. Θεωρώ ότι από την φράση "η Τουρκία αποτελεί και σήμερα την σημαντικότερη εξωτερική απειλή" λείπει η υποσημείωση "αν υπάρχει εξωτερική απειλή…". Δεύτερον, η ένταξη της Τουρκίας προφανώς και δεν είναι ένα θέμα που θα διαρκέσει λίγους μήνες. Συνεπώς και δεν θα πρέπει να αντιμετωπίζεται ως πρόσκαιρο. Άρα, το γεγονός ότι αυτή τη στιγμή ο Σαρκοζί και η Μέρκελ λένε όχι στην Τουρκία δεν σημαίνει ότι η Τουρκία δεν θα γίνει ποτέ πλήρες μέλος της ΕΕ. Και ιστορικά τουλάχιστον η προοπτική είναι ότι κάποια στιγμή θα ενταχθεί, γιατί πάντοτε αντιμετωπιζόταν ως ευρωπαϊκή χώρα και από την εκάστοτε ΕΕ και από το ΝΑΤΟ. Και σε τελική ανάλυση θα πρέπει να αποφασίσουμε αν θέλουμε την Τουρκία στην ΕΕ όπως είναι ή με τους δικούς μας όρους. Δηλαδή δεν γίνεται ξαφνικά να ανακαλύπτουμε ότι η Τουρκία έχει μεγάλο πληθυσμό. Το οποίο ουσιαστικά σημαίνει ότι δεν θέλουμε να βάλουμε στην ΕΕ μια χώρα που -μεταξύ μας- δεν την πολυεμπιστευόμαστε και θα μπορεί να επηρεάζει τις εξελίξεις στο ευρωκοινοβούλιο λόγω του μεγάλου αριθμού εκπροσώπων που θα έχει. Και επειδή -ιστορικά πάλι εννοώ- την Τουρκία ως Ευρώπη την θέλουμε μαζί μας και της λέμε εδώ και δεκάδες χρόνια να περιμένει μέχρι να αλλάξει, θα πρέπει η στάση μας να είναι συνεπής. Γιατί ούτε άρχισαν να γεννοβολάνε ξαφνικά οι τουρκάλες και από εκεί που υπολογίζαμε 10 εκατομμύρια Τούρκους μας προέκυψαν 100, ούτε ξαφνικά έγιναν Μουσουλμάνοι (που νομίζω ότι είναι το βασικό πρόβλημα, όχι βέβαια του Σημίτη). Και μία ακόμα σημείωση για την Τουρκία. Η δημοτικότητα της ευρωπαϊκής ένταξης πέφτει γιατί πολύ απλά οι Τούρκοι διαπιστώνουν ότι έναν ιδιότυπο ρατσισμό εναντίον τους. Βλέπουν δηλαδή ότι η «ανεκτική» και «κοσμική» Ευρώπη θέλει να αλλάξει την Τουρκία όχι για να την ενσωματώσει σεβόμενη τη διαφορετικότητά της, αλλά για να την βάλει σε έναν οργανισμό ως μη ισότιμο μέλος και αφού πρώτα κάνει όλες τις αλλαγές που ενοχλούν την χριστιανική Ευρώπη. Μα αυτό νομίζω πως δεν συνάδει με τις αρχές της ΕΕ και φυσικά δεν γίνεται ανεκτό από τους Τούρκους. Οι οποίοι όμως, να μην ξεχνάμε, μόλις πριν από λίγους μήνες επανεξέλεξαν με εντυπωσιακό ποσοστό τον Ερντογάν που εκπροσωπεί αν μη τι άλλο την ευρωπαϊκή πορεία της χώρας.
Ανακεφαλαιώνω, λοιπόν, λέγοντας ότι η Τουρκία δεν χρειάζεται καμία «ειδική σχέση» με την ΕΕ γιατί την έχει εδώ και δεκαετίες. Μία κανονική και ισότιμη σχέση θέλει. Και αυτό πρέπει να είναι επιδίωξη και της Ελλάδας. Και ακριβώς, όπως έχει πει ο σύντροφος Χαρίτος σε παλαιότερη τοποθέτησή του, τόσα χρόνια οι Γαλλογερμανοί κρύβονταν πίσω από εμάς, τώρα ήρθε η ώρα να κρυφτούμε και εμείς πίσω από αυτούς ή -γιατί όχι;- να δημιουργήσουμε έναν πυρήνα εντός της ΕΕ που θα επιθυμεί την ένταξη της Τουρκίας. Γιατί μιλάμε για την ΕΕ των 27 χωρών πλέον, που δεν καθοδηγείται από 1-2 χώρες. Βέβαια αυτό δεν θα μπορέσει να γίνει με μία κυβέρνηση Καραμανλή, αλλά ούτως ή άλλως εδώ θεωρητικά μιλάμε…

Alexis Charitos είπε...

Φίλε xpatik κατάλαβα τι εννοούσες για τον Σημίτη και το ΠΑΣΟΚ και συμφωνώ μαζί σου. Φάνηκε σα να το έλεγα για εσένα, αλλά το ακριβώς αντίθετο έκανα. Ως προς την ουσία, θα αρκεστώ απλώς να επαναλάβω ότι το θέμα του ποστ μου δεν ήταν τα ελληνοτουρκικά. Αλλά θα γίνει και αυτό ποστ κάποια στιγμή, που θα πάει.

Ανώνυμος είπε...

Καλώς ή κακώς το όλο θέμα έχει να κάνει μετην εξωτερική πολιτική της χώρας μας. Αλλά και εξωτερικά και εσωτερικά πάμε χάλια κύριοι...

Xpatik είπε...

@Πάνος Στεφάνου

1. Όλοι έχουμε αδυναμίες...

2. Η Τουρκία είναι μια τέτοια περίπτωση χώρας (μουσουλμανική, πολυπληθυσμιακή, γκρίζα δημοκρατική κτλ), που για να μπει στην ΕΕ χρειάζεται δύο βασικούς παράγοντες:

α) Την αποδοχή της ευρωπαϊκής κοινής γνώμης και κατ'επέκταση των κυβερνήσεων
β) Την αποδοχή της Τουρκικής κυβέρνησης (για την κοινή γνώμη δεν νομίζω να ενδιαφέρεται κανένας εκεί...)

Μέχρι πρότινος το Ελσίνκι σχεδιάστηκε με τη λογική οτι οι δύο αυτοί παράγοντες ήταν υπερ-θετικοί. Όλοι ήθελαν την Τουρκία στην ΕΕ, εκτός Αυστρίας και η Τουρκία έβλεπε μια τεράστια ευκαιρία προς αυτήν την κατεύθυυνση.

Σήμερα έχουμε το προηγούμενο μιας κακοοργανωμένης διεύρυνσης που με συνολικό πληθυσμό όσο περίπου της Τουρκίας επέφερε άμεσα στο προσκήνιο την ανάγκη ουσιαστικών θεσμικών αλλαγών στην λειτουργία της ΕΕ (Συνθήκη Λισαβώνας κτλ). Αλλαγών που ούτε έχουν εφαρμοστεί ακόμη, ούτε έχουν δοκιμαστεί.
Η ευρωπαϊκή κοινή γνώμη που είδε κι έπαθε να ξεφύγει απο το Σύνδρομο του "Πολωνού υδραυλικού", σήμερα 5/3/2008, σε όλες τις δημοσκοπήσεις εμφανίζεται να μην επιθυμεί μια ακόμη διεύρυνση προς Ανατολάς και τρέμει στην ιδέα των ανοικτών συνόρων με όλη την ΕΕ να πλημυρίζει με "υπανάπτυκτους οθωμανούς που διψούν για δουλειά".

Αποτέλεσμα των δύο είναι οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να μαζεύονται η μια μετά την άλλη στη λογική της "ειδικής σχέσης", τουλάχιστον μέχρι να εξοπλιστεί θεσμικά η Ένωση για να μπορεί να απορροφήσει την προηγούμενη διεύρυνση και να προχωρήσει παρακάτω.
Την ίδια ώρα οι περήφανοι Τούρκοι εκλαμβάνουν αυτήν την ανησυχία σαν εφηβική ερωτική απόρριψη και αντιδρούν αφήνοντας να εννοηθεί οτι δεν καίγονται και τόσο τελικά...

Αυτό που εγώ λέω είναι απλό:

- Πρέπει να διαχωρίσουμε το άν ιδεολογικά θέλουμε την Τουρκία στην ΕΕ, από την μέθοδο που θα ακολουθήσουμε εντός της ΕΕ για να επιτευχθούν τα συμφέροντά μας στα ελληνοτουρκικά.

-Προσωπικά πιστεύω πως αν η Τουρκία εκπληρώσει όλα τα κριτήρια της Κοπεχγάγης και η ΕΕ εξοπλιστεί θεσμικά ώστε να το αντέξει η Τουρκία πρέπει να ενταχθεί στην ΕΕ.

Ταυτόχρονα όμως πιστεύω οτι αν όλοι θέλουν την Τουρκία στον προθάλαμο της ΕΕ με συγκεκριμένους όρους πρέπει να είμαστε εκεί για να τους συνδιαμορφώσουμε και με την δονκιχωτική άποψη του "πλήρους μέλους" μάλλον αυτό δεν θα ναι εφικτό.

Καταλήγοντας δεν με νοιάζει καθόλου ιδεολογικά αν θα μπεί η Τουρκία στην ΕΕ επειδή είναι ή οχι μουσουλμανική ή ασιατική χώρα. Αν μπούμε σε αυτήν τη λογική, γιατί να μην μπει και το Μαρόκο, η Αλγερία ή και τα νησιά Φίτζι..;

Αύτό που με νοιάζει είναι πως θα χρησιμοποιήσουμε την ΕΕ ώς το γήπεδο εκείνο που θα πέζουμε με πλεονέκτημα έδρας, ώστε να εξασφαλιστεί η συμόρφωση της γείτονος στους ευρωπαϊκούς κανόνες καλής γειτονίας, στην "κατάργηση" των συνόρων στο Αιγαίο που θα λύσει βασικά προβλήματα κ.ο.κ.
Γενικά δηλαδή πως μέσω της ΕΕ θα μπορέσουμε επιτέλους να δίνουμε τα χρήματα των εξοπλιστικών σε στοχευμένο κοινωνικό κράτος.

Αλήθεια αν ήσουν κάτοικος του Βίγκο ή του Μονάχου ή του Μπέργκεν πόσο θα ήθελες την Τουρκία στην ΕΕ;;

Alexis Charitos είπε...

1. Λες: "Προσωπικά πιστεύω πως αν η Τουρκία εκπληρώσει όλα τα κριτήρια της Κοπεχγάγης και η ΕΕ εξοπλιστεί θεσμικά ώστε να το αντέξει η Τουρκία πρέπει να ενταχθεί στην ΕΕ." Χαίρομαι που συμφωνούμε ως προς το ότι αν εκπληρώσει τα κριτήρια για να μπει πρέπει να ενταχθεί. Ως προς τον θεσμικό εξοπλισμό της Ένωσης, αυτό μάλλον δεν είναι θέμα της Τουρκίας. Όπως η Τουρκία έχει καθήκον να αλλάξει τις εσωτερικές της δομές για να ενταχθεί στην Ένωση, έτσι και η Ένωση έχει καθήκον να αλλάξει τις δικές της δομές για να ενταχθεί η Τουρκία, αν κρίνει κάτι τέτοιο απαραίτητο. Και αυτό δεν είναι καθόλου παράξενο: Όταν, φίλε xpatik, μπήκαν στην ΕΕ 10 (τώρα 12) νέες χώρες κανείς δεν συζητούσε ουσιαστικά για το αν η διεύρυνση πρέπει ή δεν πρέπει να γίνει. Όλοι συζητούσαν για το πως πρέπει να αλλάξει η Ένωση για να τις δεχτεί! Ένα αυτό. Και δεύτερον, η Τουρκία μπορεί να είναι πολλά εκατομμύρια, αλλά είναι μια χώρα. Το θεσμικό πρόβλημα της Ένωσης προέκυπτε -κυρίως- από το πρόβλημα συνεννόησης και εκπροσώπησης ανάμεσα σε 27 χώρες, με ευρωβουλευτές, υπουργούς, επιτρόπους, κλπ κλπ, καθώς πιο πριν ήταν πολύ λιγότεροι. Για άλλη μια φορά, διακρίνω κάτι απλό: Ανάμεσα σε δυο δύσκολες διευρύνσεις όπου συνολικά εντάχθηκαν στην Ένωση 100 εκατομμύρια κάτοικοι λιγότερο αναπτυγμένων κρατών, στην μια το πρόβλημα ήταν πως να αλλάξει η Ένωση, στη δεύτερη το πρόβλημα το έχει η χώρα που πάει να μπει.

2. Και λες επίσης: "Αν όλοι θέλουν την Τουρκία στον προθάλαμο της ΕΕ με συγκεκριμένους όρους πρέπει να είμαστε εκεί για να τους συνδιαμορφώσουμε και με την δονκιχωτική άποψη του "πλήρους μέλους" μάλλον αυτό δεν θα ναι εφικτό.". Γιατί; Πραγματικά δεν το καταλαβαίνω. Δεν έχουμε τίποτα να χάσουμε αν υποστηρίζουμε την Τουρκία ακόμα και την ημέρα που θα της λένε Γερμανοί και Γάλλοι όχι μες στα μούτρα της. Αστους να σπάσουνε τις δικές τους πρεσβείες. Από τις δικές μας δε θα μείνει καμιά όρθια στο τέλος.

Xpatik είπε...

1. Συμφωνώ και γι αυτό μιλάω για πρόχειρη διεύρυνση.
Όμως δεν νομίζω κανένας Μαλτέζος ή Πολωνός ή Ούγγρος δημοσιογράφος να μπαίνει φυλακή γιατι πρόσβαλε τον Μαλτεζισμό ή τον Πολωνισμό ή τον Μαγυαρισμό κατ'αντστοιχία με τον διαβόητο Τουρκισμό!

2. Μπορούμε πράγματι να ακολουθήσουμε την στρατηγική της προώθησης της υποψηφιότητας της Τουρκίας με το καθεστώς του "πλήρους μέλους" κι έτσι να σώσουμε τις Πρεσβείες μας και τους "φίλους ισλαμιστές" του κ.Ερντογάν.
Αφου συμφωνούμε οτι εν τέλει, η Τουρκία θα μπεί, αν μπεί, στην ΕΕ με ειδική σχέση, ποιά χώρα θα είναι εκεί για να διαμορφώσει τους όρους της "ειδικής σχέσης" προς όφελος των ελληνοτουρκικών, με σφιχτά χρονοδιαγράμματα και να επιτύχει το τελευταίο "νέο Ελσίνκι";
Η Κύπρος;;
Γιατί μπορεί όντως να σώζεται το εξωτερικό των Πρεσβειών μας αλλά μάλλον θα γκρεμιστεί το εσωτερικό χωρίς δυνατότητα διαπραγμάτευσης λόγω εθνική μοναξιάς!