Η πολιτική επιστρέφει

Μετά από πέντε χρόνια χρόνια πλήρους αποπολιτικοποίησης της κοινωνίας, της δημόσιας συζήτησης και των ίδιων των πολιτικών κομμάτων φαίνεται ότι ήρθε ο καιρός να επιστρέψει και πάλι η κανονικότητα και η πολιτική στο προσκήνιο.

Επί 4,5 χρόνια βιώσαμε ένα παράδοξο πολιτικό σκηνικό που αποτελούνταν από τους εξής παίκτες: 1) Μία κυβέρνηση που ήρθε με μεγάλες προσδοκίες και πολύ γρήγορα διαψεύστηκαν. 2) Ένα ΠΑΣΟΚ ανεμικό που δεν ήξερε σε ποια κατεύθυνση πήγαινε με έναν πρόεδρο που έμοιαζε πολιτικά μελλοθάνατος, φοβόταν και υποπτευόταν τους πάντες και παρακολουθούσε απλώς το παζάρι που στηνόταν γύρω του για τον αντικαταστάτη του. 3) Ένα ΚΚΕ που βολεύτηκε από την παρουσία της δεξιάς στην κυβέρνηση, την στήριξε και ταυτόχρονα χτυπούσαν μαζί το ΠΑΣΟΚ για όλα τα κακά του παρελθόντος, του παρόντος και του μέλλοντος. 4) Τον Συνασπισμό που σε ρόλο πολιτικής Καλομοίρας γνώριζε ανεξήγητη επιτυχία. 5) Το ΛΑΟΣ που προσπαθούσε να αποποιηθεί το ρόλο του ακροδεξιού κόμματος εγκαταλείποντας τον ρατσιστικό και εθνικιστικό λόγο του. 6) Απολιτικ ψηφοφόρους που υπνοτισμένοι από την μαγεία του Καραμανλή ξεσπούσαν στο ΠΑΣΟΚ επειδή η κυβέρνηση αδυνατούσε να δώσει λύσεις.

Μέσα σε όλο αυτό το κλίμα η πολιτική είχε εξαφανιστεί και μαζί της και η κανονικότητα στην ελληνική πολιτική σκηνή. Γι' αυτό είδαμε και το ΠΑΣΟΚ για μεγάλο χρονικό διάστημα να έχει ως κύριο αντίπαλο τον Συνασπισμό και όχι τόσο τη Νέα Δημοκρατία. Τα γκάλοπ είχαν τρελαθεί και έδειχναν τον Τσίπρα να ετοιμάζεται να πρόεδρος αξιωματικής αντιπολίτευσης την ώρα που ΚΚΕ και ΛΑΟΣ συμφωνούσαν σε περισσότερα θέματα από οποιονδήποτε άλλο συνδυασμό κομμάτων.

Και κάπου εκεί ήλθε το τέλμα και η κανονικότητα φαίνεται να έχει επιστρέψει. Τα γκάλοπ επιτέλους αποτυπώνουν το θυμό της κοινωνίας για την χειρότερη κυβέρνηση της μεταπολίτευσης. Δείχνουν μία υγιή αντίδραση του κόσμου που παρόλο κι αν δεν εμπιστεύεται και δεν έχει πεισθεί ιδιαίτερα ότι πρέπει να δώσει την ευκαιρία στο ΠΑΣΟΚ να κυβερνήσει, ξέρει ότι πρέπει να φύγει αυτή η κακή κυβέρνηση. Το ΠΑΣΟΚ επανήλθε στο παιχνίδι της εξουσίας, σε πλεονεκτική μάλιστα θέση και με τον πρόεδρό του απελευθερωμένο με τον αέρα που του δίνουν τα γκάλοπ να ασχολείται με το πως θα κάνει το κόμμα του κυβέρνηση και όχι πώς θα καθαρίσει το Βενιζέλο ή πού το πάει ο Σημίτης. Ο Συνασπισμός επανήλθε στα φυσιολογικά ποσοστά του με διαρκώς φθίνουσα πορεία και ο Καρατζαφέρης έβγαλε τη μάσκα του δεξιού και εμφάνισε το γνωστό ακροδεξιό πρόσωπό του.

Και μέσα σε όλα αυτά φαίνεται ότι ήρθε η ώρα για σοβαρές πολιτικές αποφάσεις από όλα τα κόμματα. Η οικονομική κρίση έστω και αν δεν αναλύθηκε πολύ σοβαρά από τα κόμματα, αποτέλεσε αφορμή για παραγωγή πολιτικής. Όχι από τη Νέα Δημοκρατία αλλά από το ΠΑΣΟΚ που, εκμεταλλευόμενο την έλλειψη σύγχρονων δομών στο ελληνικό κράτος, κατέθεσε ένα πακέτο προτάσεων για την αντιμετώπιση της κρίσης με αναπτυξιακό όραμα, που έθεσε ευδιάκριτα τα όρια που το χωρίζουν από τη Δεξιά. Ταυτόχρονα, αφού φαίνεται να έχει κλειδώσει την πόρτα εξόδου των αριστερών ψηφοφόρων του, επιχειρεί άνοιγμα στο μεσαίο χώρο τον οποίο και φαίνεται να έχει επανακαταλάβει. Η επιστροφή του Σημίτη είναι ένα ακόμα βήμα προς αυτήν την κατεύθυνση που, όπως φαίνεται, θα συνοδευτεί και με την κατάθεση επιπλέον προγραμματικών θέσεων και περαιτέρω εξειδίκευση των προτάσεων. Η απολιτίκ μέθοδος της στείρας διαφωνίας σε όλα έχει αντικατασταθεί από την διαφωνία με παράλληλη κατάθεση προτάσεων.

Στην πολιτική καλείται να επιστρέψει και η Νέα Δημοκρατία. Η απώλεια του μεσαίου χώρου αναπόφευκτα την φέρνει στο δίλημμα (ακρο)δεξιά ή αριστερά (δηλαδή κέντρο). Και η απόφαση για το ποιο δρόμο θα επιλέξει θα φανεί πολύ καθαρά από τον τρόπο που θα αντιμετωπίσει το θέμα της ασφάλειας του πολίτη, ένα κατ' εξοχήν προνομιακό θέμα για τη δεξιά. Έχοντας από τη μία πλευρά τον ΛΑΟΣ που θα ήθελε να δει τα τανκς στους δρόμους και μαζικές απελάσεις μεταναστών και από την άλλη το ΠΑΣΟΚ που έχει πρότερο πετυχημένο πολιτικό βίο επί Χρυσοχοΐδη καλείται να αντιμετωπίσει τη βία και την εγκληματικότητα με τρόπο που, πιστεύω, θα δείξει και πάλι τα δεξιά αντανακλαστικά της. Το ίδιο ισχύει και στο θέμα της εκλογικής συνεργασίας με τον ΛΑΟΣ όπως πολλοί υποπτεύονται.

Τέλος, στην πολιτική φαίνεται να επιστρέφει και η αριστερά. Ο Τσίπρας καταθέτει προτάσεις για την Παιδεία, την οικονομία και άλλα θέματα. Την ίδια ώρα στο εσωτερικό του η ανανεωτική πτέρυγα εκφράζεται πιο ελεύθερα και αντιδρά στην επιχειρούμενη πολιτική της φίμωση και εξόντωση. Ακόμα και το ΚΚΕ στο πρόσφατο συνέδριό του μίλησε πολιτικά και επισημοποίησε τη στροφή του προς τον "σταλινισμό" με έναν διάλογο πιο ανοικτό απ' ό,τι μας είχε συνηθίσει μέχρι τώρα.

Όλα αυτά λοιπόν δείχνουν ότι θα έχουμε τις λιγότερο απολιτικ ευρωεκλογές της τελευταίας 15ετίας.

Ώρα Γιώργου !

Ένα χρόνο μετά το Μάρτιο του 2008 η κατάσταση για το ΠΑΣΟΚ έχει αλλάξει ριζικά.

Πέρυσι τέτοια εποχή, ο κ. Παπανδρέου έστελνε τη βάση του κινήματος μπαρουτοκαπνισμένη, διχασμένη και προβληματισμένη σ' ένα συνέδριο με αμφίβολα αποτελέσματα. Οι εκλογικές αποτυχίες, η αδυναμία του ΠΑΣΟΚ να κερδίσει την κοινή γνώμη ή έστω να πείσει ότι πρόκειται για κόμμα που διεκδικεί με αξιώσεις την εξουσία, η πολυγλωσσία στο εσωτερικό, οι πληγές από την κόντρα ηγεσίας του περασμένου Νοέμβρη, όλα μαζί συνέθεταν μια μίζερη εικόνα που γινόταν ελκυστική μόνο όταν την σατίριζε ο κυρίαρχος τότε του τηλεοπτικού τοπίου κ. Λαζόπουλος.

Αποκλειστικός σκοπός του 8ου συνεδρίου, φάνηκε από νωρίς αυτό, ήταν η απόλυτη επικράτηση του Προέδρου κ. Παπανδρέου και του περιβάλλοντός του στα όργανα, ώστε να ξεπεράσει την ψυχολογική και πρακτική αδυναμία που του προκαλούσε η διαρκής εσωτερική αμφισβήτηση. Αυτή η προσπάθεια αρχηγικής επιβολής οδήγησε σε νέο κύμα εσωστρέφειας με τη διαγραφή του κ. Σημίτη από την Κοινοβουλευτική Ομάδα.

Ο κ. Παπανδρέου ήξερε ότι αναλάμβανε πλέον μόνος όλες τις πρωτοβουλίες και έπαιρνε πάνω του αποκλειστικά όλη την ευθύνη και όλο το ρίσκο. Με την κριτική από τα μέσα ενημέρωσης να χτυπάει ταβάνι, τα ποσοστά στις δημοσκοπήσεις να πιάνουν πάτο και το χαμόγελο του Αλέξη Τσίπρα να λαμπιρίζει εκνευριστικά, τα συνοφρυωμένα βλέμματα στις κορνίζες του πατέρα Ανδρέα και του παππού Γιώργου, αμφότερων κοσμαγάπητων πρώην πρωθυπουργών, βάραιναν τις ούτως ή άλλως δύσκολες στιγμές του αρχηγού του ΠΑΣΟΚ...

Όμως, τα χειρότερα που προέβλεπαν χαιρέκακα οι Κασσάνδρες δεν ήρθαν. Τα νέα εκλεγμένα όργανα άρχισαν να δουλεύουν, οι επιλογές του κ. Ραγκούση στη θέση του Γραμματέα και του κ. Παπακωνσταντίνου στη θέση του εκπροσώπου Τύπου είχαν θετικό αντίκτυπο, κάτι άρχισε να κινείται διαφορετικά στο ΠΑΣΟΚ. Η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας βούλιαζε με το σκάνδαλο του Βατοπεδίου, ο κ. Καραμανλής έκανε το λάθος να προσπαθήσει να καλύψει τη διαφθορά και έχασε το συγκριτικό πλεονέκτημα του αδιάφθορου Πρωθυπουργού που ως τότε δεν άγγιζαν τα σκάνδαλα. Την ίδια στιγμή ο κ. Παπανδρέου δεν έμεινε να καταγγέλει και να παρακολουθεί την πτώση, αλλά εμφανίστηκε σοβαρός και με πρόγραμμα στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης και έδωσε για πρώτη φορά την αίσθηση μιας αξιόπιστης κυβερνητικής λύσης. Ως φυσική συνέπεια μιας ολοκληρωμένης νεκρανάστασης, το ΠΑΣΟΚ πέρασε μπροστά στις δημοσκοπήσεις. Από το Σεπτέμβρη και μετά που η εξουσία σταμάτησε να μοιάζει μακρινό όνειρο, οι από το 2004 υπνωτισμένες κοινωνικές δυνάμεις της βάσης άρχισαν να διασπείρουν δυναμικά στην κοινωνία ότι το ΠΑΣΟΚ είναι πάλι εδώ. Τα κορυφαία στελέχη του κόμματος κατάλαβαν ότι το συμφέρον τους είναι η συστράτευση στην προοπτική της νίκης. Σε μια ολοκληρωτική μεταστροφή της κοινής γνώμης, η Νέα Δημοκρατία άρχισε να τσαλαβουτάει άτσαλα σε μια συνεχιζόμενη κρίση, ενώ το ΠΑΣΟΚ μεγάλωνε τη διαφορά στις δημοσκοπήσεις και παγίωνε την αίσθηση ότι θα είναι ο επόμενος νικητης των εκλογών, όποτε κι αν γίνουν αυτές.

Στην πρώτη ανάγνωση, ο κ. Παπανδρέου πήρε το ρίσκο και του βγήκε. Ναι, είχε απέναντί του μια πολύ κακή κυβέρνηση, ναι, μοίρασε κάπως την εσωκομματική εξουσία όταν του έφυγε το άγχος της αμφισβήτησης, ναι, η διαφαινόμενη προοπτική εξουσίας λειτουργεί πάντα ως συγκολλητική ουσία γύρω από τον αρχηγό. Όμως, αφού εκείνος ήταν που έφταιγε όταν όλα πήγαιναν στραβά, αυτός είναι που πρέπει να πάρει τα εύσημα τώρα που όλα μοιάζουν καλύτερα.

Σε μια δεύτερη πιο προσεκτική ανάγνωση της πολιτικής συγκυρίας, χρειάζεται περισσότερη ψυχραιμία. Το ΠΑΣΟΚ ακόμη δεν κέρδισε. Έχει μπροστά του τις Ευρωεκλογές για το πρώτο έμπρακτο θετικό αποτέλεσμα, ενώ ο κ. Καραμανλής δε φαίνεται διόλου διατεθειμένος να κάνει εθνικές εκλογές και λογικό είναι. Η Νέα Δημοκρατία δε θα φύγει εύκολα, όπως ο κ. Παλαιοκώστας από τις φυλακές Κορυδαλλού.

Ο κ. Παπανδρέου σφύζει από αποφασιστικότητα πια στις δημόσιες εμφανίσεις του και σωστά επικεντρώνει το λόγο του στο πρόγραμμα διακυβέρνησης του κόμματός του. Οι πολίτες χρειάζονται ελπίδα, αλλά πρέπει πρώτα να ξαναπιστέψουν στο πολιτικό σύστημα και μετά να διαλέξουν ποιο κόμμα θα εμπιστευτούν. Το εγχείρημα δεν είναι εύκολο.

Ο αρχηγός του ΠΑΣΟΚ οφείλει από τη μια μεριά να μιλήσει πολιτικά για κάθε ζήτημα και από την άλλη να αποφύγει κάθε επικοινωνιακό λάθος που μπορεί να κοστίσει, γιατί ο κ. Καραμανλής διατηρεί πάντα το πλεονέκτημα της επιλογής της στιγμής των εκλογών. Οφείλει επίσης να καλέσει όλες τις δυνάμεις του ΠΑΣΟΚ σε συστράτευση για ν' αποφύγει τον εφησυχασμό, αλλά και να διασφαλίσει ότι η κοινωνία δε θα φοβηθεί από προκλητικές συμπεριφορές στελεχών, που μπορεί ήδη να κινούνται αλαζονικά σε συγκεκριμένους χώρους σαν να έχουν επανακτήσει την εξουσία.

Απ' αυτό το κάλεσμα συστράτευσης δεν μπορεί να απουσιάζει ο πρώην Πρωθυπουργός κ. Σημίτης, που ακόμη αποτελεί μια ηγετική πολιτική φυσιογνωμία για σημαντική μερίδα όχι μόνο της βάσης του ΠΑΣΟΚ αλλά και του συνόλου της ελληνικής κοινωνίας. Εξάλλου, η ολοκληρωτική αποτυχία της σημερινής κυβέρνησης έχει κάνει ακόμη και παλιότερους επικριτές του κ. Σημίτη να τον αναπολούν. Η παρεξήγηση ανάμεσα στους δύο παλιούς φίλους, τον κ. Παπανδρέου και τον κ. Σημίτη, δεν έχει πια λόγο να υφίσταται. Χρειάζεται μια γενναία κίνηση του ισχυρού και αδιαμφησβήτητου πια ηγέτη κ. Παπανδρέου που θα επαναφέρει δυναμικά στο πολιτικό παιχνίδι τον κ. Σημίτη δίνοντάς του το ρόλο που εκείνος επιθυμεί, κατόπιν συνεννόησης.

Στο ΠΑΣΟΚ που μοιάζει τώρα ενωμένο όσο ποτέ και έτοιμο όσο ποτέ, τώρα είναι η ώρα για τον κ. Παπανδρέου για μια τελευταία εντυπωσιακή κίνηση ενότητας, πριν τις μεγάλες νίκες. Όπως σωστά ο ίδιος δήλωσε, τώρα είναι η δική του ώρα...